Kontrola PIP, a zatem kontrola Państwowej Inspekcji Pracy, dotyczy każdej firmy zatrudniającej pracowników. Takie kontrole mają przede wszystkim na celu ustalenie, czy w danym miejscu pracy przestrzegane jest prawo pracy oraz czy respektuje się wszelkie kwestie związane z zasadami BHP. Sprawdzana jest wówczas także legalność zatrudnienia pracowników.
Kontrola PIP? Kogo dotyczy.
Kontrola PIP dotyczy pracodawców, czyli jednostek organizacyjnych, które nie muszą posiadać osobowości prawnej, a także i osób, które zatrudniają pracowników. Taka kontrola nie omija również osób, które prowadzą jednoosobową działalność. Kontrola taka obejmuje również przedsiębiorców, którzy nie są pracodawcami, ale osoby fizyczne wykonują na ich rzecz czynności wynikające ze stosunku pracy.
Jakie uprawnienia posiadają inspektorzy?
Inspektorzy PIP, posiadają uprawnienia do przeprowadzenia kontroli o każdej porze dnia i nocy. Nie mają oni obowiązku informowania o swoim przybyciu osób kontrolowanych, choć niekiedy osoby te otrzymują wiadomość o planowanej kontroli wcześniej. Jednak dzieje się tak tylko w wypadku, gdy wcześniejsze powiadomienie nie ma żadnego wpływu na ostateczną kontrolę i jej wynik.
Taka kontrola jest przeprowadzana przede wszystkim w miejscu wykonywania działalności gospodarczej, jednak nie tylko. Przeprowadza się ją wszędzie tam, gdzie wykonywane są jakiekolwiek czynności z nią związane. Poza tym kontrola obejmuje także miejsca, w których przechowywana jest dokumentacja kadrowo-finansowa.
Kontrolerzy posiadają niczym nieskrępowane uprawnienia, co pozwala im wchodzić na teren zakładu pracy bez jakichkolwiek przepustek. Nie muszą oni przechodzić również rewizji osobistych. Do ich wglądu musi zostać udostępnione każde pomieszczenie i obiekt. Mają oni także za zadanie skontrolowanie maszyn i wszelkiego rodzaju urządzeń, stanowisk pracy, procesu technologicznego czy też samej pracy wykonywanej przez pracowników.
Kontrola PIP uprawnia także do przesłuchiwania osób zatrudnionych, w zakresie związanym z inspekcją pracy. Takie zeznania mogą być pozyskiwane w formie ustnej, ale również i w formie pisemnej. Ponadto każdy inspektor musi mieć udostępnioną do wglądu dokumentację technologiczną oraz techniczną, zestawienia, obliczenia czy też akta osobowe kadr. Postępowanie całej kontroli każdy inspektor ma prawo utrwalać przy użyciu urządzenia rejestrującego dźwięk czy też nawet obraz.
Jak wygląda kontrola PIP, gdy dochodzi do łamania przepisów BHP? W sytuacji gdy istnieje bezpośrednie ryzyko utraty życia bądź też zdrowia, gdy przykładowo pracownicy nie posiadają odpowiednich ubrań czy też kasków wykonując pracę, inspektor pracy może wstrzymać prace wykonywane w firmie. Takie wstrzymanie prac trwa do momentu, gdy pracodawca naprawi swoje uchybienia.
Ochrona pracowników podczas kontroli PIP
W związku z bardzo szerokimi uprawnieniami inspektorów oraz możliwością pobierania zeznań od pracowników często dochodzi do rozmów w kontekście oceny pracodawcy czy też warunków panujących w firmie. Jednak ze względu na strach przed konsekwencjami, przykładowo zwolnieniem, wielu pracowników boi się wyjawiać niektóre nieprawidłowości. Dlatego też w związku z tym, wprowadzono środki ochrony mające na celu zapewnianie bezpieczeństwa danym osobom. Inspektor PIP ma prawo do wydania postanowienia o zachowaniu w tajemnicy okoliczności uzyskania wrażliwych informacji. Dane pracownika nie są wówczas ujawniane. Pracodawca może jednak w tym przypadku złożyć zażalenie, w ciągu w ciągu trzech dni od wydania postanowienia. Takie zażalenie jest rozpatrywane przez okręgowego inspektora pracy. Jednak nawet podczas rozpoznania cała sprawa toczy się niejawnie, a pracownik nie bierze udziału w sprawie. Jest pod pełną ochroną.
Jakie zadania ma Państwowa Inspekcja Pracy?
Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 roku o Państwowej Inspekcji Pracy, bardzo dokładnie odpowiada na pytanie, jakie PIP ma zadania. W rozdziale 2 dotyczącym zadań Państwowej Inspekcji Pracy wymienione zostały tak ważne kwestie jak: kontrola dotycząca przestrzegania przepisów praca pracy, a w szczególności zasad BHP. PIP kontroluje także kwestie dotyczące wynagrodzenia za pracę, świadczeń, czasu pracy, urlopów, zatrudnienia młodocianych czy też osób niepełnosprawnych. W zakres działalności inspektorów wchodzi także badanie przyczyn chorób zawodowych oraz kontrolowanie stosowania środków, które mają im zapobiegać. PIP ma prawo prowadzić również badania oraz analizować czynniki szkodliwe i uciążliwe w środowisku pracy. Rozdział 2 ustawy dokładnie podejmuje tematykę związaną z zadaniami PIP.
Jak kończy się kontrola PIP?
Praca inspektora może zakończyć się dwojako. Inspektor po zakończeniu swojej kontroli, może sporządzić właściwą notatkę urzędową, zwięzłą i krótką. Tak kończy się inspekcja, gdy niewykryte są żadne uchybienia.
Jeśli jednak inspektor ma obiekcje względem tego jak wyglądają warunki pracy w danym przedsiębiorstwie, wówczas sporządzany jest protokół. Musi on opisywać szczegółowo wszelkie niedociągnięcia, jakie zostały stwierdzone. Osoba kontrolowana, musi złożyć podpis pod protokołem. Jeśli jednak nie zgadza się z jego treścią, w ciągu siedmiu dni od jego otrzymania, może wnieść zastrzeżenia co do dokumentu. Wówczas rozpatrzeniem ich zajmuje się inspektor.
Jak wygląda kontrola PIP pod względem kar pieniężnych? Inspektor pracy ma możliwość nałożenia mandatu, grzywny na pracodawcę, który dopuścił się uchybień. Choć nie ma określonej dolnej stawki tego mandatu, zwyczajowo przyjmuje się, iż jest to 1000 złotych. Maksymalna kwota to natomiast 30000 złotych.
Każda kontrola PIP ma za zadanie przede wszystkim kontrolować wszelkie uchybienia dotyczące łamania praw pracownika czy też braku przestrzegania przepisów BHP w firmie. Kontrole służą zatem zatrudnionym i stanowią źródło ich ochrony.